Lộc Hà: Nâng cao chất lượng thẩm tra các báo cáo, đề án, tờ trình trình kỳ họp Hội đồng nhân dân huyện
EmailPrintAa
20:17 21/11/2018

Những năm qua, công tác thẩm tra các báo cáo, đề án, tờ trình và dự thảo nghị quyết luôn được Hội đồng nhân dân (HĐND) huyện Lộc Hà quan tâm, chú trọng thực hiện nghiêm túc, đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền. Thường trực, các Ban HĐND huyện thường xuyên có sự trao đổi thông tin để điều hòa, phối hợp trong công tác thẩm tra, bảo đảm các nội dung trình tại kỳ họp HĐND huyện được xem xét toàn diện và có chất lượng. Chất lượng báo cáo thẩm tra ngày càng được nâng lên, đã đánh giá, phân tích những mặt còn tồn tại, hạn chế, chỉ ra những nguyên nhân và đề xuất, kiến nghị cụ thể, thể hiện được chính kiến và có tính phản biện cao. Qua đó, góp phần quan trọng để HĐND huyện ban hành nghị quyết đúng pháp luật, có hiệu lực và mang tính khả thi, phù hợp với điều kiện thực tiễn địa phương.

Trên cơ sở phân công của Thường trực HĐND, các ban đã triển khai xây dựng kế hoạch thẩm tra, phối hợp với các cơ quan chuyên môn và cơ quan soạn thảo để chủ động trong công tác thẩm tra các báo cáo, đề án, tờ trình ngay từ khi nội dung trình kỳ họp HĐND huyện được thống nhất. Nhờ vậy, các ban đã tiếp cận được thông tin sớm, chủ động xây dựng kế hoạch, thời gian để thực hiện thẩm tra và xây dựng báo cáo thẩm tra. Trên cơ sở đó, các ban đã chủ động yêu cầu UBND huyện và các cơ quan liên quan gửi báo cáo, đề án kèm theo các hồ sơ, tài liệu đảm bảo thời gian để triển khai hoạt động thẩm tra và có cơ sở nghiên cứu tài liệu kỹ lưỡng và thấu đáo. Để việc thẩm tra thực sự có chất lượng, các ban phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên ban, yêu cầu nghiên cứu báo cáo, đề án và các tài liệu có liên quan nhằm xác định rõ đối tượng, phạm vi, thu thập thông tin, tài liệu liên quan đến vấn đề cần thẩm tra, tổ chức khảo sát nếu thấy cần thiết, khai thác vấn đề từ nhiều nguồn thông tin một cách trung thực, chính xác, khách quan, toàn diện có đối chiếu, kiểm chứng và thực hiện công tác thẩm tra đúng quy trình quy định.

Đại biểu tham dự kỳ họp thứ 3 HĐND huyện Lộc Hà khóa III, nhiệm kỳ 2016-2021

Trong quá trình thẩm tra, các ban HĐND huyện luôn đề cao tính dân chủ, công khai, thông qua nhiều kênh thông tin với nhiều phương pháp linh hoạt nhằm tiếp thu, thăm dò ý kiến, kiến nghị của Nhân dân đóng góp vào nội dung của báo cáo, đề án để có cơ sở xây dựng báo cáo thẩm tra một cách chính xác, nêu lên được những vấn đề bức xúc, có tính phản biện cao, giúp HĐND có những quyết định đúng đắn, hợp lòng dân và mang tính khả thi trong thực tế. Đặc biệt, các ban đã đi sâu phân tích những vấn đề trọng tâm để HĐND tập trung thảo luận, cân nhắc, chú trọng làm rõ những khả năng và điều kiện để triển khai thực hiện nghị quyết trong thực tiễn. Mặt khác, từ kiến nghị trong báo các thẩm tra của ban, các phiên thảo luận và hoạt động chất vấn tại kỳ họp HĐND huyện được các đại biểu tích cực tham gia và có kết quả thiết thực, góp phần giúp đại biểu có cơ sở để thảo luận, xem xét tính chân thực, tính hợp pháp và tính khả thi của các báo cáo, đề án, tờ trình tại kỳ họp.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện công tác thẩm tra các báo cáo, đề án, tờ trình của UBND và các ngành chức năng liên quan trình kỳ họp HĐND huyện còn gặp một số khó khăn, hạn chế cần khắc phục. Một số báo cáo, đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết của UBND và các ngành chức năng gửi thẩm tra chất lượng chưa cao, còn chậm so với yêu cầu. Cá biệt có văn bản gửi sát ngày diễn ra kỳ họp nên các thành viên ban không đủ thời gian để nghiên cứu, phân tích sâu, phát hiện những vấn đề còn tồn tại làm ảnh hưởng đến chất lượng thẩm tra. Việc nghiên cứu các văn bản, tài liệu, thu thập thông tin liên quan đến nội dung thẩm tra của các ban có lúc còn thụ động, chưa tổ chức được nhiều hoạt động khảo sát để thu thập thông tin liên quan. Sự phối hợp giữa các ban với các cơ quan chuyên môn, cơ quan xây dựng báo cáo, dự thảo nghị quyết có thời điểm chưa chặt chẽ; việc tổ chức lấy ý kiến chuyên gia, những người am hiểu về nội dung thẩm tra chưa được thực hiện nhiều. Chất lượng một số báo cáo thẩm tra có nội dung tính phản biện chưa cao, thiếu tính thuyết phục; có nội dung thẩm tra chưa tập trung vào trọng tâm vấn đề cần thẩm tra, một số kiến nghị còn chung chưa sâu sắc, toàn diện. Bên cạnh đó, lĩnh vực thẩm tra của các ban HĐND huyện rất rộng, nhiều nội dung đòi hỏi có kiến thức am hiểu các lĩnh vực chuyên sâu, trong khi đó thành viên của các ban hoạt động chủ yếu là kiêm nhiệm, có năng lực chuyên môn trong lĩnh vực chuyên ngành nhất định nên chất lượng thẩm tra chưa thật sự cao. Kiến thức chuyên môn, kỹ năng hoạt động của một số thành viên trong các ban chưa đồng đều; điều kiện công tác của mỗi thành viên khác nhau ảnh hưởng nhất định đến việc thực thi nhiệm vụ, dẫn đến chất lượng một số báo cáo thẩm tra còn hạn chế, tính phản biện chưa cao.

Từ thực tế hoạt động thẩm tra trong thời gian qua, để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động này trong thời gian tới, ngoài việc chấp hành các quy định về quy trình thẩm tra theo quy định của pháp luật, xin trao đổi một số kinh nghiệm và giải pháp như sau:

Một là: Phải xác định đúng vai trò, vị trí, mục đích, yêu cầu, tầm quan trọng và những tiêu chí cần có của công tác thẩm tra và báo cáo thẩm tra trình kỳ họp HĐND huyện. Mục đích cốt lõi của công tác thẩm tra và báo cáo thẩm tra là phải có, chỉ ra những thông tin cần thiết để HĐND huyện xem xét các nội dung UBND huyện và các phòng, ngành chức năng liên quan trình kỳ họp nhằm quyết định đúng, trúng, bảo đảm chất lượng nghị quyết, quyết định của HĐND huyện và phù hợp với chủ trương, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước và ý nguyện của cử tri, góp phần bảo đảm quyền lực Nhà nước ở địa phương và quyền làm chủ của Nhân dân.

Hai là: Trước các kỳ họp, Thường trực HĐND huyện cần sớm phân công cụ thể các nội dung thẩm tra theo chức năng, nhiệm vụ của từng ban để các ban thật sự chủ động, linh hoạt trong việc xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện công tác thẩm tra đạt kết quả cao nhất. Trong đó, đối với những chuyên đề lớn, có tầm ảnh hưởng rộng hoặc những vấn đề mới, còn nhiều ý kiến khác nhau, các ban phải báo cáo để Thường trực HĐND chủ trì làm việc với UBND, các phòng, ngành liên quan để có thêm tư liệu, luận cứ nhằm nâng cao chất lượng báo cáo thẩm tra. Đối với ý kiến thẩm tra không đồng tình với nội dung trình của UBND và các ngành chức năng, Thường trực HĐND phải tổ chức làm việc với UBND, các ban chịu trách nhiệm thẩm tra, các phòng, ngành chủ trì tham mưu cho UBND để thống nhất ý kiến, tạo sự đồng thuận cao khi trình kỳ họp HĐND.

Ba là: Công tác chuẩn bị các báo cáo, tờ trình, đề án, dự thảo nghị quyết của UBND phải đúng quy định, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ và kịp thời gian, đảm bảo chất lượng; lựa chọn trình những vấn đề phù hợp, đúng thẩm quyền tránh trình những vấn đề quá phức tạp, chưa có khả năng thực hiện hoặc khi triển khai nhiều vướng mắc. Các thành viên ban phải chủ động dành thời gian thỏa đáng, tập trung nghiên cứu, khảo sát, thu thập tư liệu trước nhằm chuẩn bị ý kiến của mình để tham gia hoạt động thẩm tra đạt chất lượng, nhất là tránh tham gia hình thức, chiếu lệ, thiếu chính kiến. Chủ trì hoạt động thẩm tra phải chuẩn bị trước các nội dung gợi ý đưa ra các vấn đề để thành viên ban, các đại biểu tích cực tham gia ý kiến, tập trung thảo luận vào những vấn đề, nội dung trọng tâm, trọng điểm cần được thẩm tra, xem xét, đánh giá.

Bốn là: Công tác xem xét, thẩm tra của các ban phải đúng quy trình, công khai, chu đáo, tỷ mỉ, thận trọng và khách quan. Cần đề cao tính dân chủ, công khai, phát huy vai trò của thành viên các ban và vai trò đóng góp ý kiến đối với các nội dung liên quan của cử tri trong xây dựng báo cáo thẩm tra. Các ban phải xác định và thực hiện đúng yêu cầu, nội dung thẩm tra, trước hết là phải tập trung xem xét sự cần thiết của vấn đề; sự phù hợp của nội dung với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng; với tình hình, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương; tính hợp pháp, tính thống nhất của nội dung với hệ thống pháp luật; tính khả thi, tính đúng đắn của các nội dung trình kỳ họp. Nội dung thẩm tra, đánh giá phải đảm bảo tính toàn diện, tính bao quát, thể hiện rõ chính kiến của ban trong thẩm tra; những nhận định, phân tích, lý giải trong báo cáo thẩm tra phải có căn cứ pháp lý, có cơ sở thực tiễn để có tính thuyết phục và tính khả thi trong triển khai thực hiện.

Năm là: Báo cáo thẩm tra phải thể hiện được tính phản biện, phải thật súc tích và có sức thuyết phục, tập trung đánh giá tổng quát những ưu điểm, những vấn đề phù hợp mà ban thống nhất, đi sâu nêu và phân tích những vấn đề chưa thống nhất, những vấn đề có ý kiến khác nhau, đề xuất giải pháp, phương án điều chỉnh cụ thể. Các ban phải xác định đúng vấn đề cần ưu tiên tập trung xem xét; phát hiện và nêu những vấn đề còn hạn chế, thiếu sót và nguyên nhân. Để làm được việc này, ban chủ trì thẩm tra phải bảo đảm tính chủ động và làm tốt việc nghiên cứu, thu thập các nguồn thông tin để từ đó khi các nội dung có tính phản biện do ban đặt ra sẽ có sức thuyết phục “có lý, có tình”, có căn cứ và dẫn chứng cụ thể. Mặc khác, nội dung báo cáo thẩm tra không chỉ “phản bác” mà còn phải đảm bảo “hiến kế”, đề xuất bổ sung nội dung và các giải pháp cụ thể để góp phần hoàn thiện báo cáo, đề án và dự thảo nghị quyết. Nếu thẩm tra chỉ dừng lại nêu ý kiến “không thống nhất” hoặc “đề xuất chung chung” thì không đủ sức thuyết phục đối với cơ quan trình, cơ quan soạn thảo và đại biểu HĐND cũng không đủ cơ sở để xem xét, quyết định về những đề xuất đó tại kỳ họp.

Phát huy những ưu điểm, kết quả đạt được, khắc phục những tồn tại, hạn chế còn gặp phải, trong thời gian tới cùng với tập trung thực hiện tốt những giải pháp nêu trên thì HĐND huyện sẽ tăng cường tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ giúp việc cho Thường trực, các ban và các đại biểu HĐND về hoạt động thẩm tra, giúp các thành viên nắm chắc về kỹ năng và nhiệm vụ nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thẩm tra. Thực hiện tốt công tác thẩm tra chính là cơ sở giúp đại biểu HĐND huyện có thêm thông tin, thấy được những vấn đề cần tập trung để thảo luận và quyết định tại các kỳ họp HĐND huyện, đảm bảo nghị quyết của HĐND huyện phát huy được tính hiệu lực, hiệu quả, đi vào cuộc sống, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh của địa phương.

Văn Hân

    Ý kiến bạn đọc