Tháng 07/2009, đã được Chính phủ công nhận là đô thị loại III theo Nghị định 89/2007/NĐ-CP ngày 28/5/2007 và nằm Chương trình nâng cấp đô thị của Chính phủ giai đoạn 2012-2020. Ý thức xây dựng và phát triển đô thị của Thành phố Hà tĩnh đạt tiêu chí đô thị loại II vào năm 2018 được cán bộ đảng viên và nhân dân thành phố nhận thức sâu sắc và được xác định rõ tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lần thứ XVIII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XX (nhiệm kỳ 2015-2020), và được lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện quyết liệt ở từng giai đoạn, từng thời kỳ.

Một góc thành phố Hà Tĩnh (Ảnh: Anh Thi)

Sau hơn 11 năm được nâng lên đô thị loại III, dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và sự phối hợp hướng dẫn, giúp đỡ của các Sở ngành cấp tỉnh, cấp ủy, chính quyền Thành phố đã ban hành các nghị quyết chuyên đề, chương trình, kế hoạch hành động xây dựng và phát triển thành phố Hà Tĩnh đạt đô thị loại II vào năm 2018; đã và đang khai thác tiềm năng, lợi thế phát triển các ngành nghề kinh tế phù hợp, hiệu quả, tập trung huy động nhiều nguồn lực, ban hành cơ chế, chính sách thu hút đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng, chỉnh trang đô thị; khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia sản xuất kinh doanh công nghiệp, thương mại, dịch vụ trên địa bàn. Đến nay, Thành phố Hà tĩnh đã có những bước đi vững chắc, những thành công rất đáng phấn khởi, trở thành vùng động lực cho cả tỉnh, đảm nhận chức năng đầu tàu, kết nối với các đô thị và các địa phương trong tỉnh, khu vực và trong cả nước.

Với sự linh hoạt, sáng tạo của mình, thành phố Hà tĩnh đã phát huy ngày càng tốt truyền thống đoàn kết, thống nhất, đồng tâm, huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị; của các tầng lớp xã hội và sức mạnh khối đoàn kết toàn dân; đặc biệt là huy động được sự đồng tình, ủng hộ, trách nhiệm của cộng đồng các doanh nghiệp, doanh nhân, tổ chức kinh tế - xã hội, nhân dân trên địa bàn chung tay xây dựng thành phố. Trong một thời gian ngắn, thành phố Hà tĩnh đã tổ chức được nhiều phong trào thi đua yêu nước rất xác thực, hiệu quả, có sức lan toả cao, như: Phong trào Nhân dân hiến đất, tháo dỡ công trình, vật kiến trúc để mở đường, xây dựng công trình phúc lợi, xây dựng phường đạt chuẩn văn minh đô thị; xây dựng các xã đạt nông thôn mới; Doanh nghiệp chung tay xây dựng thành phố; Lực lượng vũ trang thành phố chung tay kiến thiết đô thị, xây dựng nông thôn mới; Chỉnh trang, làm đẹp đô thị; Xây dựng nếp sống văn minh... Đó chính là các thuận lợi, là chìa khoá của sự thành công trên con đường xây dựng, phát triển đô thị  loại II- thành phố Hà Tĩnh.

Đến nay, tốc độ chuyển dịch cơ cấu sản xuất ngày càng cao, cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp - xây dựng và thương mại - dịch vụ (chiếm tới 98%), giảm tỷ trọng nông nghiệp; cơ sở kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được tăng cường, bộ mặt đô thị có nhiều đổi mới; Công tác đầu tư xây dựng, chỉnh trang hạ tầng đô thị ngày càng được quan tâm, kết cấu hạ tầng đô thị được duy trì bảo quản thường xuyên, văn hoá - xã hội có chuyển biến tiến bộ; hệ thống chính trị được củng cố, giữ vững ổn định chính trị, tinh thần đoàn kết được phát huy; đời sống vật chất tinh thần của nhân dân từng bước được cải thiện…tạo bộ mặt đô thị ngày càng hướng đến mục tiêu một đô thị xanh, sạch, đẹp.

Qua đối chiếu với các tiêu chí quy định tại Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13, và các chỉ tiêu theo thang điểm phân loại đô thị của Bộ Xây dựng  với 5 nhóm tiêu chí và 59 tiêu chuẩn, thì Thành phố Hà tĩnh tự đánh giá đạt 57/59 tiêu chuẩn và số điểm là 91,99 điểm/100 điểm (khung điểm quy định là 75-100 điểm), trong đó 41 tiêu chuẩn đã đạt bằng và vượt điểm tối đa; 16 tiêu chuẩn đạt điểm tối thiểu và trên mức tối thiểu; có 2 tiêu chuẩn không đạt. Các chỉ tiêu đạt điểm tối đa đều thuộc các chỉ tiêu chính và quan trọng đối với phát triển đô thị về kinh tế - xã hội. Đơn cử như tỷ lệ lao động phi nông nghiệp; hệ thống công trình hạ tầng và kiến trúc cảnh quan đô thị…; 16 chỉ tiêu đạt điểm tối thiểu là những chỉ tiêu liên quan đến những vấn đề chung của toàn xã hội, đặc biệt là những đô thị lớn và những đô thị có tỷ lệ đô thị hoá cao. Đơn cử như tỷ lệ phục vụ vận tải hành khách công cộng; tiêu chuẩn cấp nước sinh hoạt... 2 chỉ tiêu không đạt liên quan đến tiêu chuẩn: tỷ lệ nước thải đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật,  tỷ lệ sử dụng hoả táng.

Kết quả đạt được, thành phố loại II là rất khả quan, song cũng phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, thành phố Hà tĩnh vẫn còn rất nhiều việc phải làm, phải phấn đấu. Trước hết Đảng bộ nhân dân Thành phố mong nhận được sự quan tâm của Trung ương và sự lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện của lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh trong công tác phát triển đô thị cho thành phố Hà Tĩnh theo các chương trình, kế hoạch đã được phê duyệt, trước mắt là việc bố trí vốn thực hiện các dự án ưu tiên giai đoạn ngắn hạn 2016 - 2020 và một số công trình cấp thiết, có tính chất thay đổi diện mạo thành phố nhằm khắc phục, hoàn thiện nhóm tiêu chuẩn chưa đạt điểm và nhóm tiêu chuẩn chưa đạt điểm tối đa theo các tiêu chí của đô thị loại II; nâng cao chất lượng các tiêu chí đô thị để sớm có được hạ tầng đô thị đồng bộ, theo hướng hiện đại; đồng thời đẩy mạnh tính hiệu quả của các phong trào xây dựng nếp sống văn minh đô thị; đẩy mạnh các mô hình tự quản, vận động nhân dân cùng tham gia giám sát và quản lý.

Với niềm tin tưởng và tự hào, Đảng bộ và nhân dân Thành sen quyết tâm phấn đấu xây dựng thành phố ngày càng văn minh, giàu đẹp, phát triển bền vững, xứng đáng với vai trò Là đô thị cấp vùng khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên Hải Trung Bộ; hỗ trợ cho sự phát triển của vùng liên tỉnh; là động lực chính thúc đẩy quan hệ quốc tế, đặc biệt với nước bạn Lào, Đông Bắc Thái Lan và khu vực ASEAN.