Tại Kỳ họp thứ 30, Hội đồng nhân dân tỉnh đã dành gần một ngày để tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn về các nhóm vấn đề thuộc các lĩnh vực: tài nguyên - môi trường, giáo dục, tài chính - kinh tế và nội vụ.

Đồng chí Trần Tú Anh - Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh chủ trì phiên chất vấn

Với tinh thần thẳng thắn, xây dựng, trách nhiệm, các đại biểu đã phản ánh tâm tư, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân; đồng thời chia sẻ, đồng hành với Ủy ban nhân dân tỉnh trong chỉ đạo, điều hành, triển khai thực hiện các nhiệm vụ.

Giám đốc sở Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thị Nguyệt trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 30, HĐND tỉnh khóa XVIII

Các đồng chí Ủy viên Ủy ban nhân dân tỉnh tham gia trả lời chất vấn nhìn chung đã đi đúng trọng tâm, giải trình những vấn đề đại biểu nêu; phân tích nguyên nhân; nhận trách nhiệm và đề ra các giải pháp khắc phục. Đồng chí Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh đã phát biểu làm rõ thêm các nội dung. Đặc biệt, đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh đã thay mặt Ủy ban nhân dân tỉnh phát biểu, thể hiện tinh thần cầu thị, trách nhiệm cao; làm rõ nhiều vấn đề trọng tâm, cụ thể, sát với thực tiễn và chỉ rõ nguyên nhân, trách nhiệm của từng ngành, từng cấp; đồng thời nhấn mạnh quyết tâm chính trị và các giải pháp tập trung trong 6 tháng cuối năm 2025.

Tuy vậy, quá trình theo dõi từ đầu nhiệm kỳ cho thấy một số nội dung chất vấn dù đã được Ủy ban nhân dân tỉnh quan tâm chỉ đạo nhưng kết quả triển khai chưa được như kỳ vọng (như tiến độ giải ngân các đề án, chính sách, xác định giá đất cụ thể, việc cấp phép khai thác khoáng sản, vấn đề thừa - thiếu giáo viên…). Cử tri và đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh mong muốn việc thực hiện các nội dung đã trả lời, đã cam kết cần quyết liệt, nhanh chóng, dứt điểm hơn, đặc biệt là phải bám sát quy định pháp luật.

Hội đồng nhân dân tỉnh đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh tiếp tục chỉ đạo sâu sát, đẩy nhanh tiến độ triển khai các nội dung đã trả lời chất vấn, đảm bảo chất lượng, hiệu quả, đáp ứng niềm tin, kỳ vọng của cử tri và Nhân dân, báo cáo Hội đồng nhân dân tỉnh tại Kỳ họp cuối năm nay.

Về từng lĩnh vực cụ thể, qua trả lời của các thành viên Ủy ban, Chủ tọa kỳ họp đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh, các sở ngành lưu ý thêm một số nội dung sau:

1. Đối với lĩnh vực đất đai - tài nguyên

Chủ tọa kỳ họp chia sẻ với những khó khăn của ngành Nông nghiệp - Môi trường, là lĩnh vực rộng, phức tạp, nhạy cảm, tác động lớn đến người dân và doanh nghiệp.

- Về xác định giá đất: Đây là vấn đề khó, tồn đọng, vướng mắc kéo dài; sau khi có Luật Đất đai năm 2024, Nghị định số 71, các quy định pháp luật mới và nỗ lực của các cơ quan liên quan đã tháo gỡ được một số khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ, có kết quả cụ thể. Theo báo cáo trả lời, từ năm 2023 đến nay, Ủy ban nhân dân tỉnh đã phê duyệt giá đất cụ thể cho 15 dự án; riêng 6 tháng đầu năm 2025, đã phê duyệt được 05 dự án. Ủy ban nhân dân tỉnh cũng đã nỗ lực, cố gắng trong tham mưu cụ thể hóa, tháo gỡ một số vướng mắc.

Giám đốc sở Tài chính Nguyễn Trọng Hiếu trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 30, HĐND tỉnh khóa XVIII

Tuy nhiên, hiện vẫn còn 17/26 dự án dù đã có quyết định giao đất nhưng chưa được phê duyệt giá, chiếm hơn 65% tổng số dự án. Theo quy định của pháp luật, khi chưa xác định được giá đất thì nhà đầu tư chưa thể thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, dẫn đến chậm triển khai dự án. Như đại biểu đã nêu tại phiên chất vấn hôm qua, trong bối cảnh giá đất biến động từng ngày, việc chậm xác định và phê duyệt giá có thể khiến mức giá thực tế tại thời điểm phê duyệt không còn phù hợp, gây khó khăn cho cả cơ quan quản lý và nhà đầu tư.

Việc xác định giá đất chậm, chưa có các giải pháp hữu hiệu đẩy nhanh tiến độ xác định giá đất cụ thể trên địa bàn tỉnh có nhiều nguyên nhân như quy định pháp luật còn vướng mắc, trách nhiệm pháp lý lớn và việc sắp xếp đơn vị hành chính làm thay đổi con người, tổ chức…

Thời gian tới, đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh, đồng chí Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh kiêm Chủ tịch Hội đồng giá đất và các sở ngành quan tâm, đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Ngoài việc xác định giá đất cụ thể của từng dự án thì việc xây dựng bảng giá đất hằng năm có hiệu lực từ 01/01/2026 theo quy định của Luật đất đai 2024 cũng cần quan tâm, chủ động triển khai thực hiện từ sớm; cần điều tra khảo sát, xác định đúng, đủ, bám sát thị trường để thực hiện.

Đồng thời, đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh tập trung rà soát, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, giải quyết dứt điểm các tồn đọng liên quan đến việc nâng hạn mức đất ở có nguồn gốc sử dụng từ trước năm 1980, bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân, phù hợp với quy định pháp luật và thực tiễn địa phương; quan tâm, hướng dẫn cấp xã xử lý các hồ sơ thủ tục liên quan đến đất đai thuộc thẩm quyền cấp huyện trước đây chuyển giao cho cấp xã.

- Về lĩnh vực khoáng sản: Theo như đại biểu chất vấn và trả lời chất vấn thì mỏ vật liệu xây dựng thông thường chưa đáp ứng thị trường (dưới 50%); đề nghị rà soát, quy hoạch bổ sung. Trong đó, khẩn trương hoàn thiện hồ sơ các mỏ đã đấu giá để đưa vào khai thác; nâng công suất các mỏ hiện hữu, góp phần đảm bảo thị trường

2. Trên lĩnh vực tài chính - kinh tế

- Đại biểu quan tâm tình hình triển khai Kế hoạch thực hiện Quy hoạch tỉnh.

Quy hoạch tỉnh được Thủ tướng Chính phủ thông qua tại Quyết định số 1363 ngày 08/11/2022 và Kế hoạch thực hiện Quy hoạch tỉnh đã Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 696 ngày 18/7/2024. Sau khi được phê duyệt, Ủy ban nhân dân tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị, địa phương tổ chức triển khai đồng bộ, bước đầu đạt một số kết quả tích.

Về vấn đề rà soát, điều chỉnh quy hoạch sau sắp xếp, thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, đây là nội dung khó, việc thay đổi địa giới hành chính mới được hơn 3 tuần, đang chờ hướng dẫn của Trung ương, đòi hỏi phải có thời gian nhưng cũng phải chủ động, gấp rút triển khai.

Phần trả lời của đồng chí Ủy viên Ủy ban nhân dân tỉnh khá đầy đủ tiến độ, kết quả ban đầu; những tác động của việc thay đổi đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đến việc thực hiện quy hoạch; đồng thời đề ra 08 nhóm nhiệm vụ, giải pháp cần tập trung.

Thời gian tới, Hội đồng nhân dân tỉnh đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo rà soát, điều chỉnh các quy hoạch để phù hợp với địa giới hành chính sau sắp xếp và không gian phát triển mới.

- Về tỷ lệ giải ngân các đề án, chính sách đạt thấp:

Theo báo cáo trả lời, việc triển khai thực hiện các đề án, chính sách đã góp phần giải quyết các vấn đề an sinh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Một số chính sách đã thực sự đi vào cuộc sống, phát huy hiệu quả, có tỷ lệ phân bổ, giải ngân khá, nhóm này chủ yếu là chính sách trực tiếp cho con người, nông nghiệp nông thôn, an ninh trật tự...Trong khi đó, các đề án, chính sách có tỷ lệ giải ngân kinh phí đến hết năm 2024 đạt thấp chủ yếu là chính sách về y tế, dân số, môi trường, phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, kinh tế tập thể…

Giám đốc sở Nội Vụ Trịnh Vă n Ngọc trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 30, HĐND tỉnh khóa XVIII

Về nguyên nhân, đồng chí tư lệnh ngành đã nêu được 3 nhóm nguyên nhân chính, gồm: Một số nội dung của chính sách xây dựng không phù hợp với yêu cầu thực tiễn, quá trình triển khai không phát sinh nội dung hỗ trợ; Một số chính sách dự toán bố trí cao hơn nhu cầu thực tế; Một số nội dung thuộc các chính sách có thời gian thực hiện dài, quy trình thực hiện qua nhiều khâu dẫn đến không kịp thời bố trí hoặc bố trí nhưng không đủ điều kiện giải ngân.

Chủ tọa cho rằng đây là những nguyên nhân xuất phát từ quá trình tham mưu xây dựng, thẩm định, thẩm tra, dẫn đến chính sách chưa sát thực tiễn, quy trình thủ tục còn rườm rà. Sau khi ban hành, chưa chú trọng kiểm tra giám sát để kịp thời khắc phục, điều chỉnh những vướng mắc, bất cập.

Hội đồng nhân dân tỉnh đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo rút kinh nghiệm; rà soát, làm rõ nguyên nhân, đề ra được các giải pháp cụ thể, thiết thực. Chỉ đạo rà soát, đánh giá tổng thể các chính sách; trường hợp chính sách không hiệu quả, đề xuất Hội đồng nhân dân tỉnh và cấp có thẩm quyền điều chỉnh phù hợp hoặc kết thúc các chính sách không hiệu quả để tập trung nguồn lực cho các chủ trương, chính sách khác hiệu quả, cần thiết hơn…

3. Đối với lĩnh vực giáo dục

Trước hết, Hội đồng nhân dân tỉnh ghi nhận, đánh giá cao những kết quả đạt trong thời gian qua; trong điều kiện còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, bố trí đội ngũ nhưng vẫn giữ vững, nâng cao chất lượng giáo dục, kể cả chất lượng đại trà và chất lượng mũi nhọn.

Về vấn đề thừa thiếu giáo viên, Hội đồng nhân dân tỉnh cũng chia sẻ đây là vấn đề lâu dài, hệ quả của cả một quá trình, rất khó để giải quyết dứt điểm trong ngày một ngày hai.

Đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo rà soát, đánh giá cụ thể, thực chất về tình trạng thừa - thiếu giáo viên hiện nay, nhất là những ảnh hưởng, hệ lụy của việc thiếu giáo viên trầm trọng tại một số trường trên địa bàn; đánh giá hiệu quả các giải pháp đã tập trung chỉ đạo trong thời gian qua (như: chính sách hỗ trợ học văn bằng 2 để chuyển đổi bộ môn, biệt phái giáo viên,...). Trên cơ sở đó, nghiên cứu, đề ra được giải pháp hữu hiệu trong thời gian tới.

Cùng với đó, cần tiến hành rà soát, điều chỉnh mạng lưới trường lớp phù hợp với tình hình sau sắp xếp bộ máy hành chính; hoàn thiện phương án tuyển dụng, điều chuyển, bố trí đội ngũ bảo đảm phù hợp, hiệu quả và lâu dài.

Trước mắt, đề nghị thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tại Công điện số 61 ngày 10/5/2025 về tuyển dụng biên chế đội ngũ giáo viên mầm non và phổ thông “không vì việc sắp xếp, tổ chức bộ máy mà để thiếu giáo viên, ảnh hưởng đến việc học tập của học sinh”.

4. Lĩnh vực nội vụ

Đại biểu quan tâm vấn đề điều chuyển, tinh giản biên chế ở cấp xã sau sắp xếp tổ chức bộ máy.

Theo báo cáo trả lời, hiện nay Trung ương chưa quy định khung biên chế chính quyền địa phương cấp xã; tạm thời thực hiện theo Văn bản số 09 ngày 30/5/2025 của Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp thì tỉnh Hà Tĩnh cần bố trí 2.661 biên chế, số biên chế hiện có là 2.944 công chức, thừa 283 biên chế . Trong đó có tình trạng thừa, thiếu cục bộ giữa các xã, phường, cụ thể: có 39 xã thừa; 30 xã thiếu; một số xã, phường còn thiếu công chức có chuyên môn nghiệp vụ để đảm nhiệm công việc như chuyển đổi số, khoa học công nghệ, công nghệ thông tin, xây dựng, quy hoạch, đo đạc, tài chính - kế toán…

Hội đồng nhân dân tỉnh đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh tiếp tục chỉ đạo rà soát kỹ thực trạng đội ngũ, có giải pháp linh hoạt trong điều chuyển, tuyển dụng, bồi dưỡng nghiệp vụ; bảo đảm mỗi vị trí đều có người đảm nhiệm, không để chồng chéo, bỏ trống, góp phần ổn định tổ chức, nâng cao hiệu lực hoạt động chính quyền cơ sở.

Tập trung chỉ đạo sát sao, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho cấp xã trong quá trình tổ chức, vận hành bộ máy sau sắp xếp, sáp nhập.

Hội đồng nhân dân tỉnh ghi nhận, đánh giá cao phần trả lời chất vấn của các thành viên Ủy ban nhân dân tỉnh, đã phản ánh khá đầy đủ thực trạng, làm rõ nguyên nhân và đề xuất giải pháp. Tuy nhiên, kết quả giải quyết sau mỗi kỳ chất vấn vẫn còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu và kỳ vọng. Đề nghị chú trọng khâu tổ chức thực hiện, rà soát cơ chế vận hành để bảo đảm thông suốt, hiệu quả; cần quan tâm đúng mức, chỉ đạo sâu sát, kiên trì, kiên quyết tháo gỡ để tạo chuyển biến rõ nét hơn trong thời gian tới.

Toàn cảnh kỳ họp

Trên cơ sở kết quả phiên chất vấn, Hội đồng nhân dân tỉnh đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh, Giám đốc các sở, ngành nghiêm túc tiếp thu ý kiến của đại biểu, chủ động triển khai các nhiệm vụ, giải pháp để hoàn thành các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2025.

Các Ban và đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh tiếp tục giám sát chặt chẽ việc thực hiện nội dung trả lời chất vấn; đồng thời, mong muốn cử tri tỉnh nhà tích cực theo dõi, góp ý, giám sát, tiếp tục đồng hành, chia sẻ, tạo sự đồng thuận với cấp ủy, chính quyền trong thực hiện các mục tiêu phát triển của tỉnh.