Tham gia thảo luận, Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Trần Đình Gia bày tỏ đồng tình, nhất trí cao với việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và sửa đổi Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Trần Đình Gia phát biểu thảo luận.

Chỉ định các chức danh áp dụng một lần trong thời điểm sắp xếp, sáp nhập tổ chức bộ máy

Góp ý về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, đại biểu đề nghị bỏ cụm từ “điều lệ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, điều lệ của mỗi tổ chức” tại khoản 3, Điều 9 Hiến pháp 2013. Theo đại biểu, về bản chất, điều lệ là văn bản nội bộ do chính tổ chức ban hành, quy định chi tiết về mục tiêu, nguyên tắc hoạt động, cơ cấu tổ chức, quyền và nghĩa vụ của thành viên...; đồng thời điều lệ thường được xây dựng dựa trên khuôn khổ pháp luật, tức là không được trái với Hiến pháp và các quy định pháp luật hiện hành.

Đồng thời, tại khoản 3 Điều 1 dự thảo Nghị quyết quy định “Chủ tịch nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước, Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có quyền trình dự án luật trước Quốc hội, trình dự án pháp lệnh trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội”. Theo đó, thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội “tự mình trình mình” về dự án pháp lệnh. Do đó, đại biểu đề nghị xem xét quy định khoa học, hợp lý hơn.

Đại biểu đồng tình với quy định tại khoản 3 Điều 2 dự thảo  “...Trường hợp đặc biệt, cho phép chỉ định nhân sự không phải là đại biểu Hội đồng nhân dân giữ các chức danh lãnh đạo Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp xã hình thành sau sắp xếp”. Tuy nhiên, cần quy định rõ “trường hợp đặc biệt” và điều kiện để áp dụng các trường hợp đặc này; quy trình chỉ định và thời gian giữ chức danh của nhân sự không phải đại biểu Hội đồng nhân dân. Quy định rõ việc chỉ định các chức danh tại khoản 3 chỉ áp dụng duy nhất một lần trong thời điểm giao thời do sắp xếp, sáp nhập tổ chức bộ máy, để đảm bảo chặt chẽ, tránh việc áp dụng tùy tiện.

Điều chỉnh quy định chuyển tiếp phù hợp thực tiễn

Cùng với đó, Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Trần Đình Gia tham gia góp ý về dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).

Các đại biểu Quốc hội Đoàn Hà Tĩnh tham gia thảo luận hội trường sáng 14/5.

Tại khoản 3 Điều 54 có quy định: “Kể từ ngày 1/7/2025, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ định Ủy ban nhân dân cấp xã kế thừa các thỏa thuận quốc tế của Ủy ban nhân dân cấp huyện và các cơ quan chuyên môn của Ủy ban nhân dân cấp huyện được ký kết trước ngày 01/7/2025” . Tuy nhiên, từ thực tiễn thi hành Luật thỏa thuận quốc tế, đại biểu cho rằng quy định chuyển tiếp giao cho Ủy ban nhân dân cấp xã kế thừa các thỏa thuận quốc tế của Ủy ban nhân dân cấp huyện chưa hợp lý. Vì Luật Thỏa thuận quốc tế hiện hành không quy định giao thẩm quyền ký kết các thỏa thuận quốc tế cho cơ quan chuyên môn của Ủy ban nhân dân cấp huyện và chỉ quy định Ủy ban nhân dân ở xã biên giới mới có thẩm quyền ký kết các thỏa thuận quốc tế với các đối tác tương ứng.

Mặt khác, việc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ định cho Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ không khả thi do khó xác định xã nào phù hợp để kế thừa và căn cứ xác định xã đầu mối thực hiện cũng như cơ chế phối hợp giữa các xã. Ngoài những thỏa thuận quốc tế mang tính quan hệ hữu nghị, hợp tác nói chung còn có nhiều các thỏa thuận quốc tế cam kết trên phạm vi toàn huyện chứ không chỉ một hoặc một vài xã.

Do đó, đại biểu đề nghị nghiên cứu và điều chỉnh quy định chuyển tiếp này theo hướng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh kế thừa các thỏa thuận quốc tế của Ủy ban nhân dân cấp huyện được ký kết trước ngày mùng 1/7/2025 và trên cơ sở quy định này của Luật, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ tiến hành rà soát, đề xuất đối tác ký lại hoặc nâng cấp thành thỏa thuận quốc tế ở cấp tỉnh hoặc chấm dứt hiệu lực của thỏa thuận quốc tế ở cấp huyện.