ĐBQH Phan Thị Nguyệt Thu phát biểu thảo luận tại hội trường sáng 23/10

Tham gia thảo luận, đại biểu Phan Thị Nguyệt Thu cơ bản thống nhất với các nội dung của dự thảo Luật Tư pháp người chưa thành niên đồng thời tham gia một số nội dung nhằm hoàn thiện, nâng cao tính khả thi của dự án Luật.

Trước hết, về quy định tại điểm i, khoản 1, Điều 57 của dự thảo Luật đối với trường hợp có yêu cầu giải quyết vấn đề bồi thường thiệt hại thì giải quyết theo quy định về tố tụng dân sự. Theo đại biểu quy định này sẽ phát sinh thêm một vụ án dân sự và việc giải quyết tranh chấp, bồi thường, cùng với đó khi giải quyết tranh chấp về bồi thường lại phải xem xét lại hành vi phạm tội.

Đại biểu diễn giải, thực tiễn giải quyết vụ án hình sự cần giải quyết các vấn đề dân sự và các biện pháp tư pháp. Nếu chỉ giải quyết được phần hành vi phạm tội không giải quyết hậu quả vật chất do hành vi phạm tội của người chưa thành niên gây ra thì không triệt để vụ án. Bên cạnh việc xử lý chuyển hướng nhằm bảo vệ lợi ích tốt nhất cho người chưa thành niên, Luật cần có những nguyên tắc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị thiệt hại do hành vi trái pháp luật của người chưa thành niên gây ra.

Do đó, đại biểu đề nghị cân nhắc quy định trên theo hướng đối với các vụ án khi có tranh chấp về bồi thường thiệt hại thì cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát không xử lý chuyển hướng mà chuyển hồ sơ đến Tòa án xem xét quyết định, vừa đảm bảo phù hợp với các quy định của Luật Tố tụng hình sự, Luật Thi hành án dân sự, hình sự và các luật liên quan khác vừa không làm phát sinh vụ án dân sự.

Toàn cảnh phiên thảo luận sáng 23/10

Đồng thời, tại khoản 6, Điều 147 dự thảo Luật quy định khi xét xử vụ án thấy đủ điều kiện để áp dụng xử lý chuyển hướng thì Hội đồng xét xử xem xét quyết định chuyển hướng, quyết định của Hội đồng xét xử có nội dung như khoản 1, Điều 57 về quyết định của cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát. Tuy nhiên, dự thảo Luật lại quy định quyết định của Hội đồng xét xử lại có thể bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục tố tụng hình sự.

Theo đại biểu, quy định như trên chưa đảm bảo lợi ích tốt nhất cho người chưa thành niên và việc giải quyết vụ án nhanh chóng, kịp thời. Đại biểu dẫn chứng việc kháng cao, kháng nghị có thể dẫn đến kéo dài thời hạn giải quyết vụ án ở trình tự phúc thẩm, tái thẩm, giám đốc thẩm dẫn đến gây bất lợi cho người chưa thành niên và theo quy định của Luật hiện hành thì khi người chưa thành niên đủ 18 tuổi có thể không được xem xét xử lý chuyển hướng.

Vì vậy, đại biểu đề nghị cân nhắc sửa hiệu lực, quyết định của Hội đồng xét xử như là quyết định chuyển hướng của cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát, đồng thời quyết định này chỉ bị khiếu nại hoặc có kiến nghị khi hiệu lực của quyết định được ban hành.