Tiếp tục chương trình giám sát tình hình khai thác cát trái phép ở một số địa phương trong tỉnh, sáng ngày 26/7/2013, ban Pháp chế HĐND tỉnh đã làm việc với Lãnh đạo UBND huyện Nghi Xuân để nghe báo cáo tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Lam. 

Sông Lam đoạn qua huyện Nghi Xuân có chiều dài 20 km, chảy qua 10 xã, thị trấn: Xuân Lam, Xuân Hồng, Xuân Giang, Tiên Điền, Xuân Hải, Xuân Đan, Xuân Trường, Xuân Hội và thị trấn Nghi Xuân, Xuân An. Theo Đề án quy hoạch của UBND tỉnh giai đoạn 2007 - 2020, Nghi Xuân không có điểm quy hoạch khoáng sản cát xây dựng, nhưng trong những năm qua, tình trạng khai thác cát trên đoạn Sông Lam diễn biến hết sức phức tạp và ngày càng có xu hướng gia tăng, gây nguy cơ sạt lở bờ sông, ảnh hưởng đến các công trình như Quốc lộ 1A, đê điều, khu dân cư và đời sống dân sinh. Nhất là ở các địa bàn như: Xuân Lam, Xuân Hồng. Để khắc phục tình trạng trên UBND huyện đã phối hợp với sở Tài nguyên - Môi trường tổ cức mở các lớp tuyên truyền, tập huấn về Luật khoáng sản và ban hành các văn bản tăng cường quản lý khoáng sản trên địa bàn. Chính quyền các cấp đã phối hợp với lực lượng Cảnh sát giao thông đường thủy xây dựng kế hoạch đấu tranh, ngăn chặn, xử lý nạn khai thác cát trái phép trên sông. Để nhằm hạn chế tình trạng trên, các cơ quan chức năng cũng đã lập biên bản xử phạt 11 vụ, thu nộp tiền phạt gần 30 triệu đồng. Tuy nhiên, những kết quả đạt được còn thấp, nguyên nhân chính đó là các đối tượng khai thác vào ban đêm; địa bàn khai thác phức tạp, nguy hiểm, không cố định; địa điểm thường xẩy ra vi phạm nằm giữa ranh giới hành chính 2 tỉnh Nghệ An - Hà Tĩnh; các đối tượng vi phạm thường manh động, có trang bị hung khí để chống trả …; trong khi đó trang bị, phương tiện phục vụ cho lực lượng cảnh sát đường sông, công an huyện còn hạn chế, lực lượng ít; kinh phí cho hoạt động tuần tra, kiểm soát chưa được quan tâm đầu tư ; công tá phối hợp giữa các cấp, các ngành chưa cao, chưa đồng bộ …

Đồng chí Nguyễn Trọng Nhiệu - Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh phát biểu tại buổi làm việc

Tại buổi làm việc, các đại biểu đã phân tích rõ thêm nguyên nhân của tình trạng “ cát tặc” đưa ra những giải pháp khắc phục tình hình trên. Trước hết phải thấy rõ cát là loại vật liệu xây dựng có nhu cầu sử dụng rất cao, nhiều hộ gia đình sống ở ven sông Lam chủ yếu dựa vào khai thác, kinh doanh loại vật liệu này, mặt khác đoạn sông Lam chảy qua địa bàn huyện có trữ lượng cát khá lớn, cho nên tình trạng khai thác trái phép là không tránh khỏi. Do vậy, cần phải khảo sát, bổ sung quy hoạch và cấp các mỏ khai thác và bến bãi để nhằm đáp ứng nhu cầu xây dựng cơ bản, tạo công ăn việc làm cho người lao động, tăng nguồn thu cho ngân sách và bảo đảm tình hình an ninh trật tự trên địa bàn ...

Phát biểu kết luận buổi làm việc, đồng chí Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh đánh giá cao những kết quả đạt được trong công tác quản lý tài nguyên, khoáng sản trên địa bàn trong thời gian qua; đồng thời nêu lên một số nhiệm vụ cần tập trung trong thời gian tới: Phối chặt chẽ hợp sở Tài nguyên – Môi trường để tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh quy hoạch và cấp phép một số mỏ có trữ lượng lớn, bảo đảm các yêu cầu kỷ thuật đưa vào khai thác; tăng cường công tác tuần tra kiểm soát nhằm hạn chế tình trạng khai thác trái phép; xây dựng quy chế phối hợp với chính quyền các cấp, với các đơn vị chức năng để quản lý chặt nguồn tài nguyên khoáng sản; tham mưu, đề xuất với cơ quan quản lý cấp trên giải pháp chống thất thu tài nguyên để tăng thu ngân sách cho địa phương; đề nghị HĐND huyện tăng cường công tác giám sát việc thực hiện các chủ trương của Trung ương, của tỉnh trên địa bàn, nhất là những vấn đề cử tri quan tâm …

Đối với những kiến nghị, đề xuất của huyện, ban Pháp chế sẽ có ý kiến với các cơ quan chức năng và tổng hợp, báo cáo Thường trực HĐND tỉnh để có ý kiến chỉ đạo cụ thể.