1. Về căn cứ pháp lý, sự cần thiết và thẩm quyền ban hành

Căn cứ pháp lý: Khoản 6 Điều 16 Luật Đất đai năm 2024 quy định “Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp ban hành chính sách của địa phương về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống trên địa bàn phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương và tổ chức thực hiện”; khoản 4 Điều 27 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 quy định “Hội đồng nhân dân cấp tỉnh ban hành Nghị quyết quy định: Biện pháp có tính chất đặc thù phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của địa phương”;

Phó Trưởng ban Văn hóa – xã hội HĐND tỉnh Thái Văn Sinh trình bày báo cáo thẩm tra

Về sự cần thiết : Hà Tĩnh hiện có 420 hộ đồng bào dân tộc thiểu số với 2.300 nhân khẩu, chủ yếu là người dân tộc: Chứt, Lào, Mường, Mán, Thái, Mông, Tày, đang sinh sống chủ yếu tại 10 thôn và các bản thuộc 7 xã tại 3 huyện Hương Khê, Hương Sơn và Vũ Quang. Thời gian qua với các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền các cấp và sự đồng hành của người dân ở các địa phương, nhìn chung đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số ở Hà Tĩnh ngày càng được nâng lên. Tuy vậy, so với mặt bằng chung thì vẫn còn nhiều khó khăn (hiện vẫn còn 70 hộ nghèo và 85 hộ cận nghèo), trình độ dân trí còn hạn chế, sản xuất chậm phát triển; đa số diện tích đất ở và đất sản xuất nông nghiệp của các hộ chưa đáp ứng trong sinh hoạt và sản xuất1. Do vậy, việc Ủy ban nhân dân tỉnh trình Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành Nghị quyết chính sách về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống trên địa bàn tỉnh là phủ hợp với tình hình thực tiễn và đúng thẩm quyền theo quy định. Số liệu theo Báo cáo tại Văn bản số 402/VP/NL3 ngày 26/9/2024 của Văn phòng UBND tỉnh Hà Tĩnh. Tờ trình, dự thảo Nghị quyết đã có đầy đủ hồ sơ, thủ tục, các căn cứ pháp lý liên quan2 và được cơ quan tư pháp thẩm định3 theo đúng quy định của pháp luật.

2. Về nội dung tờ trình, dự thảo nghị quyết

Ban Văn hóa - Xã hội Hội đồng nhân dân tỉnh đã tổ chức làm việc với các cơ quan, đơn vị có liên quan; các ý kiến thảo luận đã được giải trình, làm rõ và tiếp thu, hoàn thiện. Ngoài các chính sách đã được Luật Đất đai và các Nghị định của Chính phủ quy định đối với đồng bào dân tộc thiểu số, Ban Văn hóa - Xã hội thống nhất với dự thảo Nghị quyết về các chính sách của tỉnh như sau:

Về đối tượng áp dụng: Cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo và cận nghèo sinh sống trên địa bàn tỉnh.

Đồng bào dân tộc thiểu số chưa đủ diện tích đất phục vụ sinh hoạt cộng đồng thì được bố trí đất sinh hoạt cộng đồng với diện tích tối thiểu 200m2.

Đối với cá nhân là người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo và cận nghèo trên địa bàn tỉnh được Nhà nước cho thuê đất phi nông nghiệp không phải là đất ở tại các địa bàn kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn để sản xuất kinh doanh được ngân sách tỉnh hỗ trợ: 100% tiền thuê đất phải nộp theo quy định ngoài phần ngân sách hỗ trợ của trung ương (50% kinh phí còn lại).

Được hỗ trợ 100% kinh phí đo đạc lập hồ sơ địa chính khi thực hiện thủ tục giao đất, thuê đất, đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất

Miễn phí thẩm định hồ sơ, lệ phí cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.