Lịch sử công tác dân vận trong suốt 84 năm qua cho thấy Đảng ta đã có nhiều nghị quyết, văn kiện về vấn đề này. Đặc biệt, vào ngày 15-10-1949, với bút danh X.Y.Z, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết bài báo “Dân vận”, từ đó đến nay nội dung bài báo vẫn luôn mang tính thời sự và trở thành “cẩm nang” cho những người làm công tác vận động quần chúng của Đảng. Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và đúc rút thực tiễn công tác vận động quần chúng từ những năm đổi mới lại nay, ngày 03/6/2013, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) đã ban hành Nghị quyết số 25-NQ/TW về "Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới". Xác định tầm quan trọng của Nghị quyết đối với công tác Dân vận trong tình hình mới, Ban Dân vận Tỉnh ủy đã phối hợp tham mưu cho thường trực cấp ủy tổ chức Hội nghị quán triệt nghị quyết cho đội ngũ cán bộ cốt cán toàn tỉnh và tham mưu ban hành Chương trình hành động số 961-CTr/TU, ngày 19/8/2013 thực hiện Nghị quyết. Đồng thời, chủ trì tổ chức hội nghị quán triệt nghị quyết cho toàn thể cán bộ, công chức khối mặt trận và các đoàn thể nhân dân cấp tỉnh.

Ban Dân vận Tỉnh ủy đã kịp thời ban hành Kế hoạch số 11-KH/BDVTU hướng dẫn MTTQ, các đoàn thể nhân dân cấp tỉnh và Ban Dân vận các huyện, thành, thị ủy tổ chức học tập, quán triệt và tuyên truyền sâu rộng nội dung nghị quyết trong đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân. Theo kế hoạch chỉ đạo chung của tỉnh, chỉ sau một thời gian ngắn, 100% đảng bộ cấp huyện, thành, thị ủy, đảng ủy trực thuộc và các chi bộ, đảng bộ cơ sở, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội đã được tổ chức học tập, quán triệt và xây dựng kế hoạch chương trình hành động thực hiện nghị quyết.

Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh và chính quyền các cấp đã thể chế hóa các nghị quyết, chỉ thị của Đảng có liên quan đến công tác vận động quần chúng bằng các văn bản chỉ đạo và các cơ chế, chính sách cụ thể để triển khai thực hiện. Hầu hết các chính sách của tỉnh có liên quan đến lợi ích và tác động trực tiếp đến đời sống của nhân dân như hỗ trợ nông nghiệp, nông dân, nông thôn; y tế, an sinh xã hội, hỗ trợ đào tạo nghề, phát triển thương hiệu doanh nghiệp; hỗ trợ kinh phí xây dựng hạ tầng nông thôn… Ủy ban nhân dân tỉnh đã cụ thể hóa bằng các cơ chế, chính sách cụ thể tạo điều kiện thuận lợi cho công tác dân vận nói chung, phong trào thi đua “Dân vận khéo” nói riêng phát huy có hiệu quả. Thực tế cho thấy, tuy phong trào thi đua “Dân vận khéo” đã được phát động khá lâu, nhưng hiệu quả thực hiện chưa đồng đều, một số nơi chưa có chính sách để mô hình được nhân ra diện rộng. Yếu kém này, đến nay đã từng bước được khắc phục. Căn cứ vào tính chất, quy mô, mức độ đầu tư của từng mô hình, chính quyền các địa phương đã có cơ chế hỗ trợ về đất đai, vốn, giống cây, con…để động viên, khuyến khích các tập thể, cá nhân xây dựng, phát triển mô hình. Trong 8 tháng đầu năm 2014, Hà Tĩnh đã xây dựng mới và nhân rộng được 609 mô hình “Dân vận khéo”, trong đó có 320 mô hình vừa và nhỏ đã mang lại hiệu quả thiết thực.

Công tác tiếp xúc cử tri trước và sau mỗi kỳ họp HĐND các cấp và tổ chức Hội nghị đối thoại trực tiếp giữa lãnh đạo với nhân dân được quan tâm và có nhiều đổi mới theo hướng sâu sát, hướng về địa bàn thôn xóm, khối phố. Thông qua đó, đã làm tốt việc giải thích cho cử tri và nhân dân hiểu những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước. Bằng tinh thần tôn trọng, cầu thị, nghiêm túc tiếp thu ý kiến phản ánh và đóng góp của nhân dân, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã kịp thời ban hành nhiều chỉ thị, nghị quyết sát thực tiễn, chỉ đạo các ngành, địa phương giải đáp, xử lý nhiều vấn đề mà cán bộ, đảng viên và nhân dân nêu lên về công tác quy hoạch, quản lý đất đai, xây dựng cơ bản, phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, quy hoạch, bổ nhiệm và luân chuyển cán bộ, đào tạo và thu hút nhân tài… Từ đối thoại, trao đổi, đề xuất, bàn thảo giữa người dân và lãnh đạo các cấp đã giải quyết nhiều vụ việc phức tạp như giải phóng mặt bằng xây dựng Công viên vĩnh hằng tại xã Bắc Sơn – Thạch Hà, di dời tái định cư thôn Đông Yên, Kỳ Lợi – Kỳ Anh, giải phóng mặt bằng Quốc lộ 1A bàn giao cho nhà thầu đúng tiến độ thời gian được Chính phủ khen ngợi. Các vụ khiếu kiện phức tạp được chỉ đạo giải quyết từ cơ sở nên đơn thư vượt cấp giảm hẵn so với thời gian trước. Đối thoại thực sự là bước đột phá trong đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong tỉnh, tạo không khí dân chủ trong xã hội, được nhân dân đồng tình, đánh giá cao.

Hoạt động của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội, đoàn thể nhân dân các cấp ở Hà Tĩnh đã có bước đổi mới cơ bản về nội dung và phương thức hoạt động theo hướng bám sát cơ sở, lựa chọn các nhiệm vụ trọng tâm, các mũi đột phá để tập trung triển khai thực hiện. Phối hợp tham mưu cho các cấp ủy triển khai, quán triệt Quyết định 217, 218 của Bộ Chính trị nghiêm túc, bài bản và trực tiếp ban hành các văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện. Tiến hành sơ kết quy chế phối hợp với các sở, ngành để đánh giá, bổ sung hoàn thiện quy chế phù hợp với chức năng, nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay. Đồng thời tổ chức tốt nhiều hoạt động có ý nghĩa như: “Hội thi tuyên truyền biển đảo quê hương”, thăm và tặng quà cho các gia đình có con em đang công tác đảo Trường Sa và Hoàng Sa; vận động đoàn viên và CNVLĐ tham gia hưởng ứng chương trình “Tấm lưới nghĩa tình vì ngư dân Hoàng Sa, Trường Sa”… tạo không khí đoàn kết, sôi nổi, động viên, khích lệ đoàn viên, hội viên và nhân dân thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội của các cơ quan, địa phương, đơn vị.

Để đánh giá sát, đúng việc quán triệt, tổ chức thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW, ngày 11/6/2014, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Quyết định 903-QĐ/TU thành lập Đoàn kiểm tra việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 25-NQ/TW tại các cơ quan, địa phương, đơn vị. Qua kiểm tra và quá trình theo dõi cho thấy: Nghị quyết sơ 25-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng (khóa XI) ban hành đã đáp ứng kịp thời yêu cầu đổi mới của công tác dân vận trong tình hình hình mới. Nhận thức của các tổ chức trong hệ thống chính trị và của đội ngũ cán bộ Đảng, Nhà nước, Mặt trận, đoàn thể chính – xã hội và các tầng lớp nhân dân về vai trò, vị trí của công tác dân vận được nâng lên. Công tác dân vận ngày càng có những đóng góp thiết thực, hiệu quả vào quá trình đổi mới, phát triển của quê hương, đất nước, nhất là trong công tác vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu kinh tế, giải phóng mặt bằng, xây dựng nông thôn mới và giải quyết những khó khăn, vướng mắc mới phát sinh ở cơ sở, những kiến nghị chính đáng của nhân dân…góp phần quan trọng vào công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh; tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân.

Tuy vậy, so với yêu cầu đặt ra, việc triển khai thực hiện Nghị quyết 25-NQ/TU vẫn còn một số hạn chế: Một số huyện, thành, thị ủy chỉ đạo việc học tập, quán triệt nghị quyết ở các đơn vị cơ sở (cấp xã) còn chậm; tổ chức lồng ghép với nhiều nội dung nên chất lượng, hiệu quả chưa cao. Một số cấp ủy, nhất là ở cơ sở xây dựng chương trình hành động chậm, chưa sát với tình hình thực tiễn của địa phương. Sau học tập, quán triệt, một số địa phương, đơn vị triển khai chưa quyết liết. Công tác tuyên truyền các nội dung của nghị quyết trên các phương tiện thông tin đại chúng còn mang tính nhất thời, chưa thường xuyên.

Trong thời gian tới để tiếp tục nâng cao hiệu quả thực hiện Nghị quyết 25-NQ/TW về “Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới”, các cấp uỷ đảng, chính quyền, đoàn thể nhân dân từ tỉnh đến cơ sở tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm sau đây:

Một là, tiếp tục tuyê truyền, quán triệt sâu rộng Nghị Quyết 25-NQ/TW, Quyết định 290-QĐ/TW, Quyết định 202-QĐ/TU của Tỉnh ủy, gắn với thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW về học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, thực hiện 45 năm Di chúc của Bác…nâng cao nhận thức, thống nhất hành động của các cấp, các ngành, của cán bộ, đảng viên và nhân dân về vai trò, vị trí công tác dân vận trong tình hình mới; rà soát, đánh giá việc thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp đề ra và tổ chức thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ giải pháp mang tính đột phá từ nay đến hết nhiệm kỳ, làm chuyển biến rõ nét về công tác xây dựng Đảng, củng cố vững chắc lòng tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước.

Hai là, thực hiện tốt chương trình kiểm tra, giám sát năm 2014 theo quyết định 903-QĐ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, đồng thời tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, của tỉnh uỷ về công tác dân vận. Triển khai hiệu quả chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW thông qua triển khai những chương trình, đề án, chuyên đề cụ thể thiết thực có tính khả thi, tập trung vào những vấn đề liên quan đến đời sống của nhân dân; mỗi đơn vị, địa phương xác định và triển khai những công việc cụ thể theo hướng rõ người, rõ việc, hiệu quả, tránh hình thức; rà soát các chủ trương, chính sách liên quan đến công tác dân vận; kiến nghị những nội dung đã thể chế hoá về mặt nhà nước nhưng chưa được thực hiện hoặc thực hiện không hiệu quả để điều chỉnh, sửa đổi.

Ba là, đẩy mạnh công tác dân vận của cơ quan nhà nước và chính quyền các cấp thông qua cải cách hành chính, nâng cao chất lượng, hiệu quả, hiệu lực của bộ máy chính quyền các cấp; xác định rõ cán bộ là công bộc của dân, trọng dân, vì dân không việc gì của dân được coi là nhỏ; cái gì có lợi cho dân thì kiên quyết làm, có hại cho dân thì kiên quyết chống; thực hiện nghiêm túc việc xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, tăng cường đối thoại trực tiếp với nhân dân; nghiên cứu, ban hành mới các cơ chế, chính sách liên quan đến quyền và lợi ích thiết thực của người dân, đảm bảo hài hoà các lợi ích.

Bốn là, Ban Dân vận các cấp tăng cường phối hợp với các địa phương, đơn vị trong tuyên truyền, xây dựng, triển khai các đề án, chương trình hành động thực hiện nghị quyết. Tích cực tham mưu cho cấp ủy đẩy mạnh công tác dân vận, tập trung vào phong trào thi đua “Dân vận khéo” gắn với xây dựng nông thôn mới. Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ và các đoàn thể nhân dân đẩy mạnh thực hiện Quyết định 217, 218 của Bộ Chính trị “về việc ban hành Quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội” “ban hành quy định về việc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân tha gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền”.

Phát huy những kết quả đã đạt được, trong thời gian tới Ban Dân vận Tỉnh uỷ chủ động phối hợp với các ban, ngành, cơ quan, đơn vị cơ sở tiếp tục tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh uỷ tuyên truỳên tổ chức, thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 (khoá XI) và các quy chế, quy định của Bộ Chính trị về công tác dân vận đạt được những kết quả thiết thực, góp phần hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị, các mục tiêu kinh tế - xã hội của tỉnh nhà trong năm 2014 và trong cả nhiệm kỳ (2010 – 2015).