Đoàn khảo sát Dự án đô thị, thương mại dịch vụ, biệt thự sinh thái Nam Cầu Phủ

Ở Hà Tĩnh, công tác phát triển nhà ở trong những năm qua đã được Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và các cấp, các ngành quan tâm, chỉ đạo. Cụ thể, trên cơ sở pháp lý, thực trạng, dự báo nhu cầu nhà ở trên địa bàn tỉnh đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030; Hội đồng nhân dân tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 111/NQ-HĐND ngày 13/12/2018, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 478/QĐ-UBND ngày 13/02/2019, Quyết định số 4162/QĐ-UBND ngày 23/12/2019 phê duyệt Chương trình, Kế hoạch phát triển nhà ở tỉnh Hà Tĩnh đến năm 2030; theo đó chỉ tiêu về diện tích nhà ở bình quân toàn tỉnh đến năm 2030 đạt 30,2m²/người; Tổng diện tích nhà ở tăng thêm đạt 14.686.000m² sàn; Tỷ lệ nhà ở kiên cố đạt 95% và tỷ lệ nhà ở bán kiên cố 5%; không còn nhà ở thiếu kiên cố;

Sau gần 4 năm thực hiện, đến nay các chỉ tiêu đều đạt và vượt so với kế hoạch đề ra; theo báo cáo của Sở Xây dựng đến hết năm 2021: Diện tích nhà ở bình quân đầu người vượt 11,4 % so với kế hoạch; Diện tích nhà ở tối thiểu vượt 17,6 % so với kế hoạch; Diện tích nhà ở tăng thêm vượt 45,8% so với kế hoạch; Diện tích nhà ở xã hội vượt 101 % so với kế hoạch; Diện tích nhà ở dân tự xây dựng vượt 66,7 % so với kế hoạch; Chất lượng nhà ở kiên cố vượt 10,2 % so với kế hoạch; Diện tích nhà ở thương mại  đạt 74,5% so với kế hoạch; Công tác hỗ trợ nhà ở cho người nghèo và người có công được quan tâm thực hiện. Cụ thể: 11 dự án nhà ở thương mại hoàn thành với tổng quy mô đất toàn dự án 200,2 ha; 52 dự án đang triển khai xây dựng với tổng quy mô đất 768 ha. 02 dự án nhà ở xã hội được hoàn thành với tổng quy mô đất là 21,91 ha; 06 dự án đang triển khai xây dựng với tổng quy mô đất toàn dự án 28,95 ha. 4 dự án tái định cư hoàn thành với tổng diện tích đất 36.292ha, 08 dự án đang triển khai xây dựng với tổng quy mô đất 55,25 ha. Ngoài ra, công tác hỗ trợ nhà ở cho người nghèo và người có công được triển khai và đạt nhiều kết quả quan trọng, đạt tiêu chí nền cứng, khung - tường cứng và mái cứng, cụ thể: 19.800 nhà ở được xây, cải tạo, sữa chữa (diện tích sử dụng tối thiểu 18 m ² ) hỗ trợ cho hộ nghèo; 4.470 căn nhà hỗ trợ cho người có công với cách mạng (diện tích sử dụng tối thiểu 18 m ² ).

Tuy nhiên, với điều kiện tự nhiên thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai, bão lũ; đời sống của người dân trên địa bàn tỉnh còn nhiều khó khăn nên công tác phát triển nhà ở hiện tại còn nhiều vấn đề đặt ra cần được giải quyết. Mặt khác, quy định pháp luật chưa có tính thực thi trên thực tế, chưa khuyến khích các chủ thể tham gia phát triển nhà ở, đặc biệt là nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ, dẫn đến chưa tạo điều kiện để tăng nguồn cung cho thị trường, làm cho quan hệ cung - cầu về nhà ở vẫn còn mất cân đối và nhiều bất cập.

Thời gian qua đang chỉ tập trung vào việc khuyến khích đầu tư xây dựng nhà ở thương mại để tăng nguồn cung cho thị trường mà chưa quan tâm nhiều đến các cơ chế ưu đãi nhằm phát triển nhà ở giá rẻ cho người nghèo, người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị, nên có một bộ phận lớn người dân gặp khó khăn về nhà ở nhưng không có điều kiện về tài chính để tiếp cận.

Lĩnh vực nhà ở có liên quan đến nhiều lĩnh vực khác như: quy hoạch, đất đai, đầu tư xây dựng, tài chính..., trong đó mỗi một lĩnh vực lại thuộc chức năng quản lý của một cơ quan Nhà nước khác nhau, còn gây nhiều khó khăn cho hoạt động kinh doanh nhà ở của các doanh nghiệp.

Các địa phương, các chủ đầu tư chủ yếu vẫn thực hiện hình thức chia lô, bán nền để người dân tự xây dựng nhà ở, dẫn đến sau khi dự án được hoàn thành thì các dịch vụ đô thị vẫn chưa đáp ứng kịp nhu cầu của người dân, như thiếu hệ thống hạ tầng xã hội, thiếu kết nối với hạ tầng chung.

Trên địa bàn tỉnh chưa có các chính sách riêng và đủ mạnh về tài chính nhà ở (chưa có các Quỹ phát triển nhà ở, Quỹ tín thác bất động sản, Quỹ đầu tư bất động sản…), thị trường thế chấp bất động sản còn chưa được quan tâm, do đó các chủ đầu tư vẫn thiếu vốn cho đầu tư xây dựng nhà ở…

Khảo sát mô hình khu đô thị mới Xuân Thành - giai đoạn 1

Thời gian tới, để tạo điều kiện cho mọi người dân có chỗ ở, nâng cao chất lượng cuộc sống của Nhân dân; cần chú trọng nâng cao chất lượng nhà ở, cập nhật xu hướng phát triển nhà ở xanh, thông minh; phát triển nhà ở phải gắn với phát triển đô thị, chỉnh trang đô thị, chất lượng nhà ở ngày càng được nâng cao, từng bước tạo điều kiện để người dân, đặc biệt là người nghèo, các đối tượng xã hội khó khăn về nhà ở có khả năng cải thiện chỗ ở, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, xóa đói, giảm nghèo bền vững; cần tập trung vào các nhiệm vụ, giải pháp sau:

Trước hết , trên cơ sở Luật Nhà ở năm 2014 và quy định tại Điều 4 Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 và khoản 1 Điều 1 Nghị định số 30/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 của Chính phủ Hội đồng nhân dân tỉnh cần sớm rà soát, điều chỉnh bổ sung các nội dung trong Chương trình phát triển nhà ở áp dụng cho giai đoạn 2021-2030 để bảo đảm phù hợp với Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 2161/QĐ-TTg Ngày 22/12/2021. Theo hướng, không xây dựng định hướng hoặc tầm nhìn của Chương trình mà xây dựng nội dung cụ thể của Chương trình để áp dụng cho giai đoạn 5 năm (2021-2025) hoặc giai đoạn 10 năm (2021-2030).

Thứ hai , sau khi điều chỉnh Chương trình phát triển nhà ở áp dụng cho giai đoạn 2021-2030, Ủy ban nhân dân tỉnh cần xây dựng Kế hoạch phát triển nhà ở giai đoạn 2021-2025 theo đúng yêu cầu của pháp luật nhà ở và các quy định tại khoản 3 Điều 3, Điều 4  Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015; khoản 1 Điều 1 Nghị định số 30/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 của Chính phủ. Kế hoạch phát triển nhà ở 5 năm và hàng năm, trong đó cần xác định cụ thể danh mục các dự án đầu tư xây dựng nhà ở trên địa bàn (bao gồm dự án xây dựng nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà ở công vụ, nhà ở để phục vụ tái định cư và các vị trí, khu vực dự kiến phát triển dự án nhà ở), làm cơ sở để thẩm định chủ trương đầu tư và phê duyệt dự án theo quy định.

Thứ ba, tập trung rà soát bố trí quỹ đất phát triển nhà ở theo dự án, bao gồm nhà ở thương mại và nhà ở xã hội. Tạo quỹ đất sạch để kêu gọi đầu tư, trong đó ưu tiên các dự án cơ sở hạ tầng, các công trình công ích, nhà ở xã hội tại các đô thị lớn trên địa bàn tỉnh. Bố trí quỹ đất 20% đất ở trong các dự án nhà ở thương mại trên 10 ha, để thúc đẩy triển khai đầu tư xây dựng, tạo lập quỹ nhà ở xã hội tại khu vực đô thị của tỉnh.

Thứ tư, sớm xây dựng và ban hành quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc, trong đó quy định phân khu cho việc xây dựng nhà ở của từng nhóm, loại nhà ở. Rà soát các quy hoạch không khả thi, quy hoạch chậm triển khai ảnh hưởng đến công tác di dời, sửa chữa, cải tạo công trình nhà ở người dân trong vùng quy hoạch.

Thứ năm, áp dụng các loại công nghệ xây dựng hiện đại và sử dụng các loại vật liệu xây dựng thích hợp, nhằm nâng cao chất lượng, giảm giá thành nhà ở và rút ngắn thời gian xây dựng. Khuyến khích thiết kế và áp dụng mô hình nhà ở sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo. Ban hành thiết kế mẫu nhà ở phù hợp với khu vực thường xuyên chịu ảnh bởi thiên tai, lũ lụt… Đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực quản lý, quy hoạch, phát triển nhà ở.

Thứ sáu, ban hành các chính sách về tài chính nhà ở, xem xét, nghiên cứu để thành lập Quỹ phát triển nhà ở, Quỹ tín thác bất động sản, Quỹ đầu tư bất động sản, thị trường thế chấp bất động sản. Khuyến khích, hỗ trợ cho việc đầu tư nhà ở xã hội, loại hình nhà ở nhà ở thương mại giá thấp và nhà ở cho thuê.

Với sự quyết tâm, trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền cấp, sự đồng hành của doanh nghiệp và Nhân dân tỉnh nhà; tin tưởng đây sẽ là dấu mốc quan trọng để nhìn lại những việc đã và đang làm, tiếp tục thực hiện sứ mệnh về một chiến lược lớn, nhân văn của đất nước ta nói chung và tỉnh ta nói riêng trong phát triển nhà ở cho người dân có thu nhập thấp, nâng cao chất lượng cuộc sống; cũng như góp phần chỉnh trang cơ sở hạ tầng xã hội, phát triển kinh tế xã hội./.