Trả lời:

(1) Để bảo tồn và phát huy giá trị các di tích, trong thời gian qua, tỉnh đã có chính sách hỗ trợ bảo tồn, xây dựng và trùng tu các di tích quốc gia, cấp tỉnh. Đối với các di tích nêu trên, đã được tỉnh quan tâm, đầu tư cụ thể như sau:

Khu lưu niệm Đại thi hào Nguyễn Du (xã Tiên Điền, huyện Nghi Xuân) là di tích cấp quốc gia đặc biệt, do đó được tỉnh đầu tư tu bổ tôn tạo từ sớm. Từ năm 2017 đến nay, Ban QLDA Đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh đang triển khai tu bổ, tôn tạo Giai đoạn I (2017 - 2023), với tổng nguồn vốn hơn 170,959 tỷ đồng, trong đó:

Đợt 1: đã tiến hành trùng tu, tôn tạo các hạng mục công trình: Đình Chợ Trổ, nhà Tư Văn 1, nhà Tư Văn 2, nhà Bia, phục dựng chùa Trường Ninh, Mộ và đền thờ Nguyễn Nghiễm, Khu mộ Đại thi hào Nguyễn Du. Đến nay, các hạng mục đã hoàn thành và bàn giao cho Ban quản lý di tích Nguyễn Du quản lý, sử dụng.

Đợt 2: Đã hoàn thành việc xây dựng, tu bổ các hạng mục: Nhà thờ họ Nguyễn - Tiên Điền, Lăng Văn Sự, tuyến đường L1 với chiều dài 2,147m.

Tổng kinh phí đã giải ngân Giai đoạn I: 80,731 tỷ đồng.

- Đền thờ Thái sư Cương quốc công Nguyễn Xí (xã Cương Gián, huyện Nghi Xuân) được tỉnh quan tâm, đầu tư tôn tạo từ năm 2007. Từ năm 2007 đến năm 2010, tổng số tiền đầu tư hai đợt là 08 tỷ đồng với các hạng mục như hệ thống cổng tam quan, cột nanh, ba tòa hạ, trung và thượng điện, hai nhà tả hữu vu, tắc môn và sân vườn.

Di tích Đền thờ Nguyễn Công Trứ (xã Xuân Giang, huyện Nghi Xuân): Năm 2008, di tích và khu mộ ông được tu bổ, tôn tạo khang trang. Khuôn viên mộ đã mở rộng diện tích khoảng 3.000 m2 , xây bao 4 mặt và đặt xuyên hoa, lát gạch và xây 4 cột nanh bề thế với tổng kinh phí khoảng 06 tỷ đồng.

Di tích Đình Đỉnh Lự (xã Tân Lộc, huyện Lộc Hà): Năm 2012, đình được trùng tu với tổng kinh phí 320 triệu đồng (trong đó ngân sách 200 triệu, xã hội hoá 150 triệu); Năm 2016 tiếp tục trùng tu lần 2 ngân sách 100 triệu và xã hội hoá 50 triệu đồng; Năm 2018 tiếp tục trùng tu tổng thể lần 3 (ngân sách hỗ trợ 150 triệu và xã hội hoá 350 triệu đồng). Như vậy trong hơn 10 năm qua di tích quốc gia đình Đỉnh Lự đã được trùng tu 3 đợt, tổng kinh phí 01 tỷ đồng (ngân sách 450 triệu, xã hội hoá 550 triệu), hoàn thành việc trùng tu gian thờ, đình chính và xây dựng khuôn viên khang trang.

Đối với việc trùng tu, tôn tạo các di tích cấp tỉnh, ngày 16/12/2022 Hội đồng nhân dân tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 98/2022/NQ-HĐND ban hành một số chính sách phát triển văn hóa, thể thao và du lịch tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2023- 2025. Trong đó, quy định cụ thể về chính sách hỗ trợ tu sửa, chống xuống cấp và bảo vệ di tích.

(2) Đối với di tích Đền Chợ Củi (xã Xuân Hồng, huyện Nghi Xuân), hiện nay UBND đã thành lập đoàn thanh tra liên ngành tại Quyết định số 991/QĐUBND ngày 28/4/2023 về việc thanh tra công tác quản lý và tổ chức các hoạt động tại di tích Quốc gia Đền Chợ Củi.

Về mô hình quản lý đền Chợ Củi, ngày 14/4/2023, UBND tỉnh đã có Quyết định số 866/QĐ-UBND về việc quy định cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý dịch vụ công ích và các điểm du lịch huyện Nghi Xuân. Hiện nay, UBND huyện Nghi Xuân đã triển khai thực hiện mô hình quản lý di tích đền Chợ Củi theo quyết định nêu trên.