Sáu tháng đầu năm trên địa bàn toàn tỉnh, tình hình chính trị ổn định, an ninh trật tự được giữ vững; hoạt động thực thi pháp luật có nhiều chuyển biến tích cực; quan hệ đối ngoại ngày càng hiệu quả hơn. Các cơ quan Nội chính cơ bản hoàn thành tốt nhiệm vụ và tham gia tích cực cùng Cấp uỷ, Chính quyền xử lý kịp thời các vụ việc phát sinh trên địa bàn nhanh chóng khắc phục hậu quả, đảm bảo ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Triển khai kịp thời Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về điều chỉnh địa giới huyện Kỳ Anh để thành lập Thị xã Kỳ Anh và 06 phường thuộc Thị xã mới. 

Đồng chí Nguyễn Trọng Nhiệu, Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh báo cáo thẩm tra về lĩnh vực pháp chế

I. Về công tác quốc phòng, an ninh, đấu tranh phòng chống tội phạm và hoạt động tư pháp:

Công tác Quốc phòng, quân sự địa phương thường xuyên duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu; công tác huấn luyện, xây dựng lực lượng, cụm tuyến an toàn làm chủ, giáo dục kiến thức quốc phòng được tăng cường; hoàn thành tốt nhiệm vụ tuyển, giao quân đợt I năm 2015.

An ninh biên giới, biển đảo và an ninh nội địa được giữ vững; Công tác đấu tranh, phòng, chống tội  phạm, vi  phạm  pháp luật  được tăng cường; các Cơ quan điều tra đã phát hiện, đấu tranh nhiều vụ trọng án, phạm tội có tổ chức; triệt phá một số ổ nhóm hoạt động theo kiểu xã hội đen; xử lý kịp thời các tin báo, tố giác tội phạm. Tuy vậy, tình hình an ninh, trật tự vẫn còn một số vấn đề tiềm ẩn, như: hoạt động xuất cảnh trái phép, tranh chấp hợp đồng kinh tế, hợp đồng lao động, tình trạng vận động hiến, đổi, chuyển nhượng đất để xây dựng công trình trái phép. Tình hình tội phạm tuy giảm so với cùng kỳ năm 2014 nhưng vẫn còn diễn biến phức tạp; một số vụ việc nghiêm trọng xẩy ra trên địa bàn gây ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội, nhất là, một số đối tượng lợi dụng, lôi kéo người dân gây rối trật tự công cộng, chống người thi hành công vụ. Vi phạm trong quản lý kinh tế xẩy ra nhiều nhưng số vụ việc xử lý hình sự còn thấp. 

Công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp được tăng cường, chất lượng, hiệu quả hơn; các chỉ tiêu nghiệp vụ đều đạt và vượt kế hoạch đề ra; các kháng nghị, kiến nghị của VKSND phần lớn được các cơ quan chấp thuận thực hiện, góp phần đảm bảo hoạt động Tư pháp đúng pháp luật, hạn chế oan, sai và bỏ lọt tội phạm. Tuy vậy, trong công tác kiểm sát vẫn còn một số hạn chế, như: chất lượng thực hành quyền công tố và tranh tụng tại phiên toà còn yếu; một số án bị huỷ, cải sửa lớn hoặc phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung có phần trách nhiệm của Kiểm sát viên trong quá trình tham gia tố tụng.

Tòa án nhân dân các cấp  đã có nhiều cố gắng trong hoạt động xét xử; hầu hết các vụ án được đưa ra giải quyết trong hạn luật định; hoàn thành cơ bản các chỉ tiêu của ngành đề ra. Đã tập trung xét xử một số vụ việc phức tạp phát sinh trên địa bàn. Tuy vậy, trong hoạt động xét xử vẫn còn một số hạn chế, vi phạm: việc áp dụng các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ hình phạt trong một số vụ án hình sự chưa chính xác; tổng hợp hình phạt sai; một số bản án tuyên không rõ ràng, gây khó khăn trong việc thi hành án; một số vụ án phải xét xử lại còn chậm; năng lực xét xử của một số Thẩm phán còn yếu, nhất là trong giải quyết án hành chính, dân sự, kinh tế, thương mại.

Công tác thi hành án hình sự  cơ bản đảm bảo đúng pháp luật; xét giảm án, tha tù trước thời hạn được phối hợp thực hiện nghiêm túc hơn. Tuy vậy, vẫn còn một số trường hợp bản án đã có hiệu lực pháp luật nhưng cơ quan THA chậm áp giải bị án đi thi hành. Việc lập hồ sơ theo dõi, giám sát các đối tượng bị phạt tù nhưng cho hưởng án treo, cải tạo không giam giữ chưa nghiêm.

Thi hành án dân sự  đã có nhiều cố gắng, hoàn thành cao hơn các chỉ tiêu Tổng cục thi hành án giao; cơ quan THADS các cấp đã phối hợp với chính quyền địa phương và lực lượng chức năng, giải quyết được một số vụ việc thi hành án tồn đọng, kéo dài. Bên cạnh kết quả đạt được, công tác THADS vẫn còn nhiều khó khăn, số vụ việc và số tiền phải thi hành còn cao (còn 988 việc với 48 tỷ đồng); một số việc phức tạp, tồn đọng kéo dài chưa thi hành được; một số việc chậm ra quyết định thi hành, chậm cưỡng chế hoặc cưỡng chế không dứt điểm; việc xác minh điều kiện thi hành án còn một số vụ chậm và chưa chính xác. Chính quyền cơ sở và các cơ quan chưa làm tròn trách nhiệm trong việc phối hợp thi hành án; Ban chỉ đạo ở một số địa phương chưa quan tâm đúng mức để tập trung chỉ đạo công tác Thi hành án dân sự.

II. Về tình hình thực thi pháp luật trên một số mặt quản lý nhà nước:  

Công tác thanh tra, giải quyết KNTC, phòng chống tham nhũng tiếp tục được tăng cường; đã tập trung xử lý cơ bản các vụ việc phức tạp, tồn đọng kéo dài; tình hình KNTC có phần ổn định nhưng mức độ KNTC có dấu hiệu gay gắt và phức tạp hơn ở một số lĩnh vực như: đất đai, bồi thường GPMB, chính sách xã hội v.v.. Công tác thanh tra, kiểm tra được triển khai kịp thời, hiệu quả hơn, đã tập trung thanh tra, xử lý toàn diện về hoạt động kinh doanh vật tư nông nghiệp. Các biện pháp phòng ngừa tham nhũng như công khai tài chính, kê khai tài sản, thu nhập, chuyển đổi vị trí công tác được quan tâm thực hiện, tuy nhiên, công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng vẫn chưa đạt hiệu quả mong muốn; sai phạm trong quản lý kinh tế nhiều nhưng chưa được xử lý nghiêm minh.

Công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông  từng bước có hiệu quả; tai nạn giao thông được kiềm chế và giảm so với cùng kỳ năm trước; việc kiểm soát, xử lý xe quá tải được thực hiện nghiêm túc hơn. Tuy vậy, một số địa bàn tai nạn giao thông còn gia tăng; 6 tháng đầu năm, số vụ tai nạn, số người chết và bị thương nặng có giảm một ít nhưng các vụ tai nạn có chiều hướng nghiêm trọng hơn; trật tự giao thông, ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông chưa có chuyển biến đáng kể; tình trạng xe vận hành qúa tải trọng, gây ô nhiễm môi trường ở một số địa bàn chưa được ngăn chặn và xử lý triệt để; tình trạng một số tổ chức, cá nhân không được cấp phép đào tạo lái xe cơ giới đường bộ trên địa bàn vẫn tuyển sinh, đào tạo, chưa đươc làm rõ và xử lý nghiêm.  

Công tác cải cách hành chính  tiếp tục được chỉ đạo thực hiện quyết liệt; việc thực hiện cắt giảm một phần ba thủ tục hồ sơ và một nữa thời gian trong giải quyết các thủ tục hành chính, bước đầu được thực hiện có hiệu quả nhưng vẫn chưa thật sự chuyển biến nghiêm túc ở cấp cơ sở. Quản lý nhà nước về tài nguyên, khoáng sản còn nhiều tồn tại, yếu kém; tình trạng khai thác khoáng sản trái phép chưa được ngăn chặn và xử lý triệt để. Tranh chấp, lấn chiếm rừng, đất rừng xẩy ra rất nhiều nơi, có những địa bàn phức tạp, kéo dài nhiều năm, chưa được giải quyết dứt điểm.

III. Một số kiến nghị, đề xuất của Ban Pháp chế HĐND tỉnh:

Để tiếp tục hoàn thành các nhiệm vụ về kinh tế xã hội và an ninh, trật tự năm 2015, Ban Pháp chế HĐND tỉnh xin kiến nghị một số nội dung sau đây:

1. Đề nghị UBND tỉnh tập trung chỉ đạo xây dựng kế hoạch cụ thể để thực hiện Nghị quyết số 94/2014/NQ-HĐND ngày 16/7/2014 của HĐND tỉnh về tăng cường công tác đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn đến năm 2020; xử lý nghiêm các kết luận, kiến nghị của thanh tra; giải quyết kịp thời các khiếu nại, tố cáo của công dân; quản lý chặt chẽ hoạt động của các tổ chức và người lao tại các khu kinh tế, các công trình, dự án trọng điểm; đẩy mạnh các hoạt động đảm bảo trật tự an toàn giao thông.  

- Tập trung xử lý dứt điểm hoạt động khai thác khoáng sản trái phép; tranh chấp, lấn chiếm rừng, đất rừng; các hành vi lấn chiếm, đổi đất, chuyển nhượng đất để xây các công trình trái phép; xử lý nghiêm các đối tượng lợi dụng, kích động, tụ tập đông người để gây rối trật tự công cộng và chống người thi hành công vụ.

- Tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, tập trung làm chuyển biến mạnh ở cấp cơ sở; rà soát các văn bản QPPL do HĐND, UBND ban hành để kịp thời điều chỉnh, bổ sung, thay thế phù hợp với các văn bản pháp luật mới và yêu cầu thực tiễn của địa phương trong giai đoạn sắp tới.

2. Đề nghị các cơ quan Tư pháp tăng cường công tác chỉ đạo toàn ngành, tích cực triển khai các hoạt động nghiệp vụ để hoàn thành tốt nhiệm vụ năm 2015; tăng cường tham mưu và phối hợp với Cấp uỷ, Chính quyền xử lý kịp thời những vấn đề phát sinh, nhằm đảm bảo ổn định an ninh trật tự, nhất là, trong các sự kiện trọng đại năm 2015 của tỉnh.