Trả lời:

Kênh chính Ngàn Trươi thuộc Dự án Hệ thống thủy lợi Ngàn Trươi- Cẩm Trang đoạn đi qua huyện Đức Thọ dài 8 km (từ đê Rú Tý đến kênh chính Linh Cảm, địa bàn các xã Đức Lạng, Đức Đồng, Đức Lạc, Đức Long); quá trình triển khai dự án, Ban Quản lý dự án đã phối hợp tốt với UBND huyện Đức Thọ, chính quyền và nhân dân các địa phương để thực hiện dự án thuận lợi, đảm bảo tiến độ; đồng thời đã tiếp thu, phối hợp xử lý một số vấn đề phát sinh cũng như kiến nghị, đề xuất của chính quyền và nhân dân trong vùng dự án, cụ thể:

2.1. Đối với giao thông:

- Các vị trí giao cắt kênh chính Ngàn Trươi với các trục đường của địa phương đã được bố trí cầu ô tô, cầu thô sơ đảm bảo giao thông không bị chia cắt so với trước đây, phù hợp với quy hoạch giao thông của huyện Đức Thọ được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 3330/QĐ-UBND ngày 13/10/2011; các điểm vuốt nối giữa trục đường giao thông của địa phương với hệ thống kênh chính đã được thiết kế có độ dốc hợp lý đảm bảo đi lại thuận tiện; những đoạn đường hai đầu cầu ô tô, cầu thô sơ đều có lan can, cọc tiêu đảm bảo an toàn.

- Có 05 tuyến đường bị ảnh hưởng do thi công (Tuyến TX07, từ đường ĐT552 đến giao với đường sắt, xã Đức Đồng; tuyến HL16, từ đường sắt đến bãi vật liệu Rú Ná, xã Đức Đồng; tuyến TX07, từ đường ĐT552 đến bãi vật liệu Đức Lạng, xã Đức Lạng; tuyến TX08, từ đường ĐT552 đến xi phông qua đường sắt, xã Đức Lạng; tuyến TX22, từ đường TX07 đến đường TX08, địa bàn xã Đức Lạng). UBND tỉnh đã có Văn bản số 3409/UBND-NL ₁ ngày 20/7/2016 đồng ý phương án khắc phục, hoàn trả lại các tuyến đường nêu trên khi công trình chính hoàn thành, với quy mô đường có nền 6,5 m, mặt 3,5 ÷ 5 m; kết cấu mặt đường bằng bê tông xi măng. Riêng tuyến đường từ Rú Dầu đến gần đường giao với đường sắt (địa bàn xã Đức Đồng) do hư hỏng nặng, đã được hoàn trả ngay trong thời gian thi công. Nguồn vốn để sửa chữa các tuyến còn lại, UBND tỉnh đang chỉ đạo Ban Quản lý dự án đang rà soát, tổng hợp chung toàn bộ dự án để báo cáo Bộ Nông nghiệp và PTNT xem xét, quyết định.

2.2. Đối với thủy lợi:

- Về vấn đề tưới: Trên kênh chính Ngàn Trươi đoạn qua huyện Đức Thọ đã bố trí 05 cống tưới chính và hệ thống cống vượt cấp để đảm bảo cấp nước tưới cho toàn bộ khu vực. Trong thời gian thi công đã bố trí 08 cống tạm (bằng ống thép ф300, ngoài bọc bê tông cốt thép, có van chặn 2 đầu) cắt qua kênh, đấu nối với các kênh tưới hiện có, không làm ảnh hưởng đến hiện trạng tưới của địa phương.

- Về vấn đề tiêu: Tuyến kênh đi qua 2 trục tiêu chính (hạ lưu cầu Hói Co và cầu Cố Bá), đã làm xi phông ngầm dưới đất để không ảnh hưởng dòng chảy; đối với những nơi kênh đi qua khe suối, lạch tiêu, vùng thấp trũng đã bố trí 08 cống tiêu luồn qua kênh, vị trí đặt cống bám theo trục tiêu cũ trước đây, cao độ đáy cống đã được tính toán, cửa vào và cửa ra thiết kế phù hợp với hiện trạng địa hình; dọc bờ kênh tùy theo hiện trạng đã bố trí rãnh tiêu để thu gom nước, tiêu vào các cống, đảm bảo tiêu thoát bình thường. Riêng phần diện tích khoảng 1,1 ha đất sản xuất nằm kẹp giữa kênh và đường sắt (địa bàn xã Đức Lạc) thực tế thuộc vùng thấp trũng, đơn vị thi công đã đào thêm mương tiêu về phía xi phông số 3 để tiêu, tuy nhiên hiện tại tuyến mương bị cỏ mọc, bồi lấp ảnh hưởng đến tiêu thoát, UBND tỉnh đang chỉ đạo Ban Quản lý dự án yêu cầu nhà thầu nạo vét tuyến kênh.

2.3. Đối với môi trường:

- Quá trình thi công có ảnh hưởng đối với môi trường do xe máy thi công, vận chuyển vật liệu gây ra (như bụi, tiếng ồn khi trời nắng và lầy lội khi trời mưa), Ban Quản lý dự án đã chỉ đạo có các biện pháp để hạn chế như: Tưới nước, thu dọn đất cát rơi vãi, san sửa đường thi công...

- Riêng tại bãi vật liệu khai thác đất (Đức Lạng và Đức Đồng): Trong thời gian khai thác, UBND tỉnh đã chỉ đạo Ban Quản lý dự án yêu cầu các nhà thầu khai thác theo hình thức cuốn chiếu; đào bóc phong hoá, sau đó khai thác từ trên xuống dưới và khai thác lấn từ ngoài vào, có tạo ta luy phù hợp phía tiếp giáp với dân cư cách mép giải phóng mặt bằng 3m đến 5m, mái 1/2 để tránh sạt trượt; dưới chân mái có tạo rãnh thoát dẫn thoát nước mưa ra lạch tiêu trong khu vực. Sau khi hoàn thành khai thác, sẽ tiến hành san trả mặt bằng để bàn giao lại cho địa phương quản lý, sử dụng; về cơ bản sẽ hạ được độ cao của khu đất, không làm ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt của người dân.

2. 4. Đối với đời sống dân sinh:

- Tất cả diện tích đất và tài sản trên đất thuộc phạm vi công trình đã được UBND huyện, Hội đồng bồi thường, GPMB huyện Đức Thọ tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ tái định cư, GPMB theo đúng quy định. UBND tỉnh đã chỉ đạo Ban Quản lý dự án phối hợp với UBND huyện Đức Thọ rà soát, đề xuất giải pháp xử lý đối với phần đất của hộ ông Võ Sỹ Quế (xã Đức Lạng) nằm ngoài phạm vi giải phóng mặt bằng, nhưng thực tế hiện nay khó sản xuất (do địa hình thấp trũng, vị trí không thuận lợi).

- Vấn đề đảm bảo an toàn trên hệ thống kênh mương công trình thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang: UBND tỉnh đã chỉ đạo Ban Quản lý dự án đã báo cáo phương án và Bộ Nông nghiệp và PTNT đã thống nhất bổ sung hệ thống lan can trên kênh chính Ngàn Trươi. Hiện nay đang tổ chức lựa chọn nhà thầu, sẽ triển khai thi công đầu quý I/2019.

- Khi công trình hoàn thành, bờ trái kênh rộng 5 m được đổ bê tông, bờ phải kênh rộng 3 m, cùng với hệ thống cầu và đường hai đầu cầu qua kênh khá đồng bộ, đã đảm bảo kết nối giao thông thuận tiện, đồng thời tạo môi trường, cảnh quan phục vụ cho đời sống dân sinh tốt hơn.

2.5. Nội dung đang tiếp tục xử lý:

- Các công trình hạ tầng của địa phương bị ảnh hưởng do quá trình thi công cần hoàn trả (trong đó có các tuyến đường nêu trên, kênh mương...): Ban Quản lý dự án đã có văn bản trình Bộ Nông nghiệp và PTNT (số 387/BQLDA-KHKT ngày 11/7/2018). Ngày 24/7/2018, Cục Quản lý Xây dựng công trình đã có Văn bản số 875/XD-TC, trong đó chỉ đạo trước mắt phải tập trung hoàn thành công trình, tiến hành thử tải để đưa vào vận hành phục vụ sản xuất; đồng thời tổ chức rà soát kỹ nhu cầu thực tế tại hiện trường và rà soát lại nguồn vốn của toàn bộ dự án, lựa chọn thời điểm phù hợp để thực hiện (trường hợp bắt buộc phải xây dựng). Hiện nay, UBND tỉnh đang chỉ đạo Ban Quản lý dự án yêu cầu nhà thầu tập trung thi công hoàn thành công trình, đồng thời giao Tư vấn thiết kế phối hợp các đơn vị liên quan rà soát tổng thể hiện trường và thống nhất với Ban Quản lý đầu tư và xây dựng Thủy lợi 4 (chủ đầu tư Hợp phần đầu mối) rà soát nguồn vốn toàn bộ dự án để báo cáo Bộ Nông nghiệp và PTNT xem xét, quyết định, dự kiến hoàn thành trong quý I/2019.